ΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΚΙΝΔΥΝΕΥΟΥΝ του Αλέξανδρου Κεσσόπουλου*

Κρίση νομιμοποίησης των δημοκρατικών θεσμών και αλλαγές στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση

Ζούμε σε μια εποχή που χαρακτηρίζεται από μια δομική αμφισβήτηση όχι μόνο του πολιτικού συστήματος και των κομμάτων, αλλά και του ίδιου του πυρήνα του δημοκρατικού πολιτεύματος.

 Σε διεθνές επίπεδο, ένα δίκτυο ακροδεξιών, ξενοφοβικών, νεοφασιστικών μορφωμάτων δεν ενισχύεται απλώς σε οργανωτικό επίπεδο, αλλά αρθρώνει και έναν λόγο που συγκινεί και κινητοποιεί όλο και περισσότερους ανθρώπους. Για την ακρίβεια, όλο και περισσότερους νέους ανθρώπους. 

Αν δει κανείς τα ποιοτικά χαρακτηριστικά τόσο των πρόσφατων εκλογικών αποτελεσμάτων όσο και των δημοσκοπήσεων, διεθνώς, θα διαπιστώσει ότι η ακροδεξιά έχει αυξημένη απήχηση ιδίως στις ηλικίες κάτω των 30 ετών.
- Πώς μπορούν να αντιμετωπίσουν αυτή την απειλή οι δημοκρατίες;

 Με πολλά και διάφορα όπλα, τα οποία δεν περιορίζονται μόνο στα πεδία της οικονομίας και των θεσμών, αλλά σαφώς εκτείνονται και σε αυτό της ιδεολογίας. Ειδικότερα, άμεση προτεραιότητα κάθε σύγχρονης πολιτείας οφείλει να είναι η εμπέδωση στη συνείδηση των πολιτών των θεμελιωδών αρχών της δημοκρατίας. Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας είναι σαφώς κρίσιμος ο ρόλος του εκπαιδευτικού συστήματος, το οποίο θα πρέπει να φέρνει σε επαφή τους μαθητές τόσο με τη θεωρητική βάση όσο και με τους θεσμούς των σύγχρονων δημοκρατικών πολιτευμάτων. Από τη στιγμή, ιδίως, που οι εχθροί της δημοκρατίας βρίσκονται έξω από τα κάγκελα του σχολείου και περιμένουν να σφιχταγκαλιάσουν τους μαθητές, το σχολείο οφείλει να κάνει το παν ώστε να διαπλάσει και να θωρακίσει τη δημοκρατική συνείδηση κάθε νέου ανθρώπου.
Όλα τα παραπάνω θεωρούσαμε οι δημοκράτες πολίτες αυτής της χώρας ότι είναι περίπου αυτονόητα. Μέχρι που μάθαμε χθες ότι οι προτεραιότητες του Υπουργείου Παιδείας είναι τελείως διαφορετικές.

 Η απαξίωση μαθημάτων, όπως «Σύγχρονος κόσμος, Πολίτης και Δημοκρατία» και «Βασικές αρχές κοινωνικών επιστημών», δεν υποβαθμίζουν απλώς τη γενική παιδεία των μαθητών. Το διακύβευμα είναι αναμφίβολα πολύ πιο κρίσιμο. Στην πραγματικότητα το νέο, αλλά ταυτόχρονα και πολύ παλιό, πρόγραμμα της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης εγγράφεται, εξ αντικειμένου, σε μια λογική περαιτέρω υπονόμευσης της ήδη αποσταθεροποιημένης δημοκρατικής συνείδησης της κοινωνίας μας.
Αν προσπαθήσουμε να βρούμε κάποια λογική εξήγηση για αυτές τις αδιανόητες αποφάσεις, καλό είναι να αποφύγουμε μία παγίδα. Δεν έχει κανένα νόημα να αναφερόμαστε σε εμμονές και ιδεοληψίες υπουργών και υφυπουργών. Το όλο ζήτημα έχει τέτοιο βάθος και τέτοια προοπτική, που σαφώς υπερβαίνει τις σκέψεις και τις προθέσεις της σημερινής ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας.

*Ο Αλέξανδρος Κεσσόπουλος είναι Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Κρήτης

Categories: απόψεις