Ένα κάτεργο που έλαβε χαρακτηριστικά “εθνικού καθαρτηρίου”, μην έχοντας προηγούμενο, ενώ σε πολλά θα μπορούσε να συγκριθεί με τα γερμανικά στρατόπεδα συγκέντρωσης, και εξ αυτού πήρε και το όνομα «Ελληνικό Νταχάου».
Ένας χώρος που ξεπερνούσε τα στενά όρια του στρατοπέδου συγκέντρωσης, έχοντας στην ουσία μετεξελιχθεί σε ένα χώρο “ηθικής διαπαιδαγώγησης” όπου χρησιμοποιήθηκαν όλα τα μέσα για την φυσική και ηθική εξόντωση των αντιπάλων. Ψυχολογική βία, καταναγκαστικά έργα, απομόνωση (το περίφημο “σύρμα”), η δήλωση μετάνοιας, τα κάθε είδους κηρύγματα (“εθνικά” και “θρησκευτικά”).
Στόχος: Η “αναμόρφωση” και η αλλαγή φρονήματος των πολιτικά και ηθικά “χαμένων” Eλλήνων. Αν, μάλιστα, σε παγκόσμιο επίπεδο θέλουμε να συγκρίνουμε το παράδειγμα της Μακρονήσου με κάποιο αντίστοιχο σε παγκόσμιο επίπεδο, αυτό δεν είναι άλλο από την “Aκαδημία Ειρήνης και Ησυχίας” στη Μαλαισία. Ένα πρότυπο στρατόπεδο συγκέντρωσης που δημιουργήθηκε την ίδια περίοδο με την Μακρόνησο στοχεύοντας στην αναμόρφωση των “αμετανόητων” κομμουνιστών της χώρας.
Αλλιώς υποτίθεται πως ξεκίνησε η λειτουργία της Μακρονήσου και αλλιώς κατέληξε, αν και είτε στην μια, είτε στην άλλη περίπτωση δεν υπήρχε καμία απολύτως διαφορά με την ίδια πρόθεση και στόχευση.
Το 1947 και ενώ ο Εμφύλιος βρίσκονταν σε πλήρη εξέλιξη η Μακρόνησος ξεκινάει την λειτουργία της ως “χώρος εξυγίανσης στρατιωτικών μονάδων” και για να “αποφευχθεί η διάβρωσις των στρατιωτικών μονάδων από τους κομμουνιστάς”, μετεξελίχθηκε σε ένα κατασταλτικό-“αναμορφωτικό” θεσμό και μάλιστα με κρατική υπόσταση.
Τον Οκτώβριο του 1949 ιδρύεται ο “Οργανισμός Αναμορφωτηρίων Μακρονήσου”(OΓ‘ ψήφισμα) με την έγκριση της Ελληνικής Βουλής και με πρωθυπουργό τον Αλέξανδρο Διομήδη.
Στην συζήτηση που πραγματοποιήθηκε στην Βουλή για το θέμα , ο τότε Υπουργός Στρατιωτικών Παναγιώτης Κανελλόπουλος είχε κάνει λόγο για μια από “τας εθνικάς νίκας” εκείνης της περιόδου, φτάνοντας στο σημείο να δηλώσει και μάλιστα με απύθμενο θράσος: “πως δεν πρόκειται για στρατόπεδον αλλά για εθνικόν σχολείον”.
Oι πολιτικές δυνάμεις της εποχής, από το Κέντρο μέχρι την Δεξιά, ασκούσαν ιδιαίτερη αίγλη στο εγχείρημα της Μακρονήσου, με τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο τον Μάϊο της ίδιας χρονιάς να δηλώνει πως: “το έργον της Μακρονήσου αποτελεί τίτλον δι’ όλους που συνέβαλαν και συμβάλλουν στην πραγματοποίησίν του”. Με το ίδιο απύθμενο θράσος, κάπου στα μέσα της δεκαετίας του 1980 είχε δηλώσει σε καθημερινή εφημερίδα για την Ελλάδα της εποχής του Εμφυλίου: “Tο μεγαλύτερον λάθος στον δημόσιον βιον μου ήταν πως είπα την Μακρόνησο “Παρθενώνα της νεότερης Ελλάδας”, αν και δεν θυμάμαι την συγκεκριμένη δήλωσιν μου”(!)
Mε πολλούς επίσης, πολιτικούς και μη “ιθύνοντες” της εποχής να εξυμνούν το “έργο” που γίνονταν στην Μακρόνησο. Ο Κωνσταντίνος Τσάτσος Υπουργός Παιδείας την εποχή εκείνη και μετέπειτα Πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε δηλώσει τον Μάϊο του 1949 στο περιοδικό «Σκαπανεύς»: “Στην Μακρόνησο διδάσκεται η αλήθεια και οι τρόφιμοι πρέπει να το μάθουν…Τους έχει δηλητηριάσει εδώ και χρόνια το ψέμα, το οποίο είναι εύκολο να αποκαλυφθεί, αφού είναι ρηχό και αντίθετο με την ελληνική φύση. Το εγχείρημα της Μακρονήσου είναι ικανόν και σε πολύ μικρόν χρονικό διάστημα θα εξοβελίσει την πλάνην και θα βάλει σε τάξη τις έννοιες και τις συνειδήσεις”.
O λογοτέχνης και ένθερμος υποστηρικτής της Δεξιάς Στρατής Μυριβήλης είχε αποκαλέσει την Μακρόνησο: “Nησί της θεογνωσίας των παραστρατημένων μυαλών” ενώ και ξένοι παράγοντες βοήθησαν για την υλοποίηση του όλου εγχειρήματος.
Μεταξύ των ιστορικών και των μελετητών, υπάρχει η εκδοχή πως στην αρχική υλοποίηση του εγχειρήματος υπήρχε και η θετική εισήγηση από την πλευρά της Βρετανικής Στρατιωτικής Αποστολής στην Ελλάδα. Λόγω της “αποικιοκρατίας” δεκαετιών σε ολόκληρο τον κόσμο, καθοδηγώντας μετά την Συμφωνία της Βάρκιζας τις διαδικασίες αναδιοργάνωσης του Ελληνικού Στρατού.
O λογοτέχνης και ένθερμος υποστηρικτής της Δεξιάς Στρατής Μυριβήλης είχε αποκαλέσει την Μακρόνησο: “Nησί της θεογνωσίας των παραστρατημένων μυαλών” ενώ και ξένοι παράγοντες βοήθησαν για την υλοποίηση του όλου εγχειρήματος.
Μεταξύ των ιστορικών και των μελετητών, υπάρχει η εκδοχή πως στην αρχική υλοποίηση του εγχειρήματος υπήρχε και η θετική εισήγηση από την πλευρά της Βρετανικής Στρατιωτικής Αποστολής στην Ελλάδα. Λόγω της “αποικιοκρατίας” δεκαετιών σε ολόκληρο τον κόσμο, καθοδηγώντας μετά την Συμφωνία της Βάρκιζας τις διαδικασίες αναδιοργάνωσης του Ελληνικού Στρατού.
Υπήρχε ειδική συμφωνία που είχε υπογραφεί τον Αύγουστο του 1946 και σύμφωνα με την οποία ο αρχηγός της Βρετανικής Συμμαχικής Αποστολής έπρεπε να εγκρίνει κάθε διάταγμα και σχέδιο νόμου που είχε να κάνει με τον Ελληνικό Στρατό την εποχή εκείνη.
Λίγο νωρίτερα, προς τα τέλη του 1945 είχε αρχίσει η σταδιακή απομάκρυνση από τον στρατό των αριστερών και των δημοκρατικών πολιτών και η επαναφορά των δωσίλογων και των ταγματασφαλιτών.
Μετά τις εκλογές του Μάρτη του 1946 και την αποχή του ΚΚΕ, η κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Τσαλδάρη επεκτεί το μέτρο και στους οπλίτες, απομακρύνοντας από το στράτευμα έστω και τους καθ΄ υποψία αριστερούς στρατιώτες.
Τα πρώτα «Τάγματα Σκαπανέων», δηλαδή οι τόποι εξορίας των Στρατιωτών, φτιάχνονται στην Λάρισα, το Λιόπεσι και την Κρήτη. Όταν μάλιστα το 1947, το «Δόγμα Τρούμαν» με τους Αμερικάνους να αποκτούν την σκυτάλη της πραγματικότητας σε όλα τα επίπεδα στην Ελλάδα.
Η σημασία που αποκτά η Μακρόνησος στην εποχή φαίνεται και από την επίσκεψη –επιθεώρηση του στρατηγού Βαν Φλητ, τρία χρόνια αργότερα, τον Δεκέμβριο του 1950 και την μεγάλη του ικανοποίηση από όλα όσα “είδε” και “άκουσε”…
Λίγο νωρίτερα, προς τα τέλη του 1945 είχε αρχίσει η σταδιακή απομάκρυνση από τον στρατό των αριστερών και των δημοκρατικών πολιτών και η επαναφορά των δωσίλογων και των ταγματασφαλιτών.
Μετά τις εκλογές του Μάρτη του 1946 και την αποχή του ΚΚΕ, η κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Τσαλδάρη επεκτεί το μέτρο και στους οπλίτες, απομακρύνοντας από το στράτευμα έστω και τους καθ΄ υποψία αριστερούς στρατιώτες.
Τα πρώτα «Τάγματα Σκαπανέων», δηλαδή οι τόποι εξορίας των Στρατιωτών, φτιάχνονται στην Λάρισα, το Λιόπεσι και την Κρήτη. Όταν μάλιστα το 1947, το «Δόγμα Τρούμαν» με τους Αμερικάνους να αποκτούν την σκυτάλη της πραγματικότητας σε όλα τα επίπεδα στην Ελλάδα.
Η σημασία που αποκτά η Μακρόνησος στην εποχή φαίνεται και από την επίσκεψη –επιθεώρηση του στρατηγού Βαν Φλητ, τρία χρόνια αργότερα, τον Δεκέμβριο του 1950 και την μεγάλη του ικανοποίηση από όλα όσα “είδε” και “άκουσε”…
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου